Forum Interregnum. Wojna domowa 1382-85 Strona Główna Interregnum. Wojna domowa 1382-85
Forum
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Domarat z Iwna

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Interregnum. Wojna domowa 1382-85 Strona Główna -> Historia konfliktu
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Łukasz Lewandowski




Dołączył: 07 Sie 2006
Posty: 376
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 5 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Łódź

PostWysłany: Wto 14:40, 16 Wrz 2008    Temat postu: Domarat z Iwna

Moze żeby było bardziej czytelnie to tu wrzuce krótką notkę, bo boję się że w tematach o pocztach zrobi się za duży bałagan, wiec tamten temat zostanie tylko to spraw techniczno - sprzętowych.


Domarat z Iwna

Domarat z Iwna był jedną z najważniejszych postaci okresu wojny domowej w Wielkopolsce i okresu bezkrólewia. Jako przywódca obozu grzymalickiego był sprawcą wielu przedsięwzięć politycznych i wojskowytch tego okresu. Wierność Zygmuntowi Luksemburskiemu, przypłacił izolacją polityczną w końcowej fazie wojny domowej, jednak wraz z objęciem tronu przez Władysława Jagiełłę, szybko odnalazł się w nowej sytuacji politycznej. Głównymi powodami późniejszych jego problemów była długa i wyczerpująca finansowo wojna w Wielkopolsce.
Ojcem Domarata oraz jego braci Dzierżka i Mroczka był Jarosław z Iwna, wieloletni zaufany współpracownik Kaziemirza Wielkiego. Jarosław z Iwna mogł otrzymać kasztelanię poznańską jeszcze z rąk Władysława Łokietka, na której jest odnotowany w 1334 roku. Brał udział w uniejowskim procesie z Krzyżakami w 1339 roku, jego pieczęć także jest dołączona do aktu pokoju kaliskiego z Krzyżakami w 1343 roku. Jarosław z Iwna uczestniczył w działaniach wojennych: w 1330 roku brał udział w odsieczy Brześcia Kujawskiego, a w 1331 roku odpierał atak krzyżacki na Wielkopolskę. W roku 1339 Jarosław zostaje wojewodą poznańskim, na którym to urzędzie ostatni raz odnowtowany jest w 1343 roku.
Jarosław z Iwna do końca życia pozostawał jednym z najbliższych współpracowników Kazimierza Wielkiego, czego dowodem są listy świadków, na których Jarosław zajmował czołowe miejsca.
Po raz pierwszy Domarat z Iwna wzmiankowany jest jako poseł arcybiskupa gnieźnieńskiego Janusza Suchywilka do Awinionu w roku 1373.
Po raz pierwszy na urzędzie starosty wielkopolskiego, a także międzyrzeckiego wzmiankowany jest w 1377 roku. Wraz z objęciem przez niego starostwa generalnego rosnie niezadowolenie wśród rodów wielkopolskich nałęczów i doliwów, na czele których staje wojewoda wielkopolski Wincenty z Kępy h. Doliwa. Po śmierci Elżbiety Łokietkówny w roku 1380, Domarat znajduje się w radzie wielkorządców powołanej przez Ludwika Węgierskiego.Kolejnym urzędem na jaki Domarat otrzymuje awans jest kasztelania poznańska, na której jest poświadczony 15 VII 1381.
We wrześniu 1381 roku Domarat wraz z Sędziwojem z Szubina i wielkorządcami brał udział w wyprawie przeciw Bartoszowi z Odolanowa, zakończonej porozumieniem podpisanym w Skarbmierzycach.
W roku 1382 po śmierci biskupów krakowskiego i poznańskiego oraz arcybiskupa gnieźnieńskiego Janusza Suchegowilka, Domarat zapobiega objęciu stolicy arcybiskupiej przez Dobrogosta z Nowego Dworu, stronnika Siemnowita IV. Także w tym roku Domarat wraz z innymi starostami składa hołd w Zwoleniu Zygmuntowi Luksemburczykowi, któremu król powierzył rządy w Polsce.We wrześniu tego roku starosta bierze udział u boku Zygmunta w kolejnej kampani zwróconej przeciwko Bartoszowi z Odolanowa, przerwanej na wieść o śmierci Ludwika Węgierskiego.
Odmowa złożenia przez rycerstwo wielkopolskie hołdu Zygmuntowi oraz zjazdy w Radomsku i Wiślicy(6 XII 1382) osłabiły pozycję polityczną Domarata i doprowadziły do wyodrębnienia się stronnictw: tzw. ziemian z wojewodą poznańskim Wincentym z Kępy na czele oraz stronnictwa Domarata, po stronie którego opowiedzieli się głównie współrodowcy, a także Leszczyce z Pakości i Kościelca oraz Pałucy. Wobec przeważających sił ziemian Domarat wielokrotnie wspomagał się wojskami obcymi np. w czasie oblężenia Kalisza, Dzierżek z Iwna sprowadził na pomoc wojska Konrada Oleśnickiego. Stronnictwo Domarata korzystało także z wojsk najemnych rekrutujących się z Marchi Brandenburskiej, Pomorza i Kaszub, które braly udział m.in. W zwycieskiej dla Grzymalitów bitwie pod Piotrkowicami (15.II.1383).
Po podpisaniu pokoju w Starczanowie (08. III.1383 r.), Domarat pozostał na urzędzie starościńskim, jednak zwierzchnictwo nad Kaliszem oddano Jankowi z Bierzglina herbu Poraj. Już w marcu Grzymalici zerwali postanowienia pokoju ze Starczanowa, atakując dobra Nałęczów. Także w tym okresie dodchodzi do zniszcenia i grabieży dóbr Domarata w Kromolicach i Pierzchnie, co znacznie uszczupliło mozliwości fianansowe przywódcy Grzymalitów.
W maju 1383 Domarat wraz z głównym przeciwnikiem Wincentym z Kępy udaje się do Koszyc na spotkanie z Elżbietą dotyczące terminu przybycia Jadwigi do kraju. Wówczas Domarat jest już odnotowany tylko jako kasztelan poznański. Nastepcą Domarata na urzędzie starosty wielkopolskiego zostaje Pielgrzym z Węgleszyna, mimo to Domarat nadal znajduje się w gronie zaufanych współpracowników dworu.
Po powrocie do Polski w lipcu 1383 roku, Domarat zajmuje dobra arcybiskupie w Żninie, po tym jak arcybiskup Bodzanta zaanagażował się w sprawę koronacji Siemowita IV na trzecim zjeździe sieradzkim. W czasie kolejnych walk i grabierzy , Domarat posiłkuje się kolejnymi oddziałami najemnymi oraz siłami swych stronników Grzymały z Oleśnicy i Wierzbięty ze Smogulca, którzy otrzymują dowództwo nad Żninem.
Podczas zjazdu w Radomsku w marcu 1384 roku Domarat zostaje powołany obok swoich przeciwników m.in. Wincentego z Kępy i Sędziwoja Świdwy do grona zarządców wielkopolski, co miało na celu zakończenie walk w dzielnicy. Jednak krótko po tym Nałęcze napadają na dobra Grzymałów w Wełnie , a następnie Sedziwój Świdwa grabi Przecławice, po czym Domarat odpowiedział zniszczeniem posiadłości w okolicach Wronek, Kaźmierza,Gałowa i Szamotuł.
Po koroancji Jadwigi (16. X. 1384 r ) , Wielkopolanie nie uczestniczą w zjeździe krakowskim (12. XII. 1384) , czego przyczyną mogą być ciągłe walki w Wielkopolsce.
Mimo wyeliminowania wpływów Siemnowita IV w Wielkopolsce poprzez zawarcie układu Krakowskiego (12. XII. 1385 r.) walki trwały nadal , aż do wiosny 1386 roku. Główną przyczyną starć, był konflikt między Domaratem , a Wincentym z Kępy i Sędziwojem Świdwą z Szamotuł. Dopiero koronacyjna podróż Władysława Jagiełły do Wielkopolski , położyła kres konfliktowi.

Domarat z Iwna został zaangażowany przez nowego monarchę do bieżącej polityki w Wielkopolsce, a także poza tą dzielnicą. Świadkował na licznych dokumentach monarchy, był prawdopodobnie współautorem porozumienia z księciem słupskim Warcisławem VII, które zakończyło się złożeniem hołdu Jagielle w 1390 roku.
Król kilkakrotnie wynagradzał zaangażowanie kasztelana w sprawy dworu, ratując go tym samym przed problemami finansowymi. W roku 1394 na mocy aktu niepołomickiego Domarat otrzymał 400 grzywien, w zamian obiecując władcy uczestnictwo w wyprawach wojennych z odpowiednio dużym pocztem. Przyczyną problemów kasztelana zapewne były zniszczenia jego rodzinnych dóbr w Pierzchnie i Kromolicach, co skutkowało niemożnością spłaty długów z okresu wojny domowej. Źródła wielokrotnie wymieniają sprawy sądowe zakładane Domaratowi, największej sumy dochodziła w 1395 rodzina Grzyżyńskich, bo aż 1600 grzywien. Również w tym wypadku kasztelana ratuje zapis monarchy na 600 grzywien zapisanych na Przemęcie i innych wsiach, które z miejsca przeszły w ręce wierzycieli.
Do momentu śmierci Domarat o długi był pozywany jeszcze kilkakrotnie. Wielokrotnie Odnotowany był także jako asesor , również na posiedzeniach sądowych odbywanych w obecności Jadwigi.
Drugą żoną Domarata była Hanka, pierwszą była nieznana z imienia córka wojewody kujawskiego Wojciecha z Kościelca herbu Leszczyc, co może tłumaczyć opowiedzenie się Leszczyców po stronie Grzymałów w czasie wojny domowej.
Domarat nie dziedziczył samego Iwna , które widniało jedynie w legendzie jego pieczęci, wszytkie źródła historiograficzne piszą go z Pierzchna. Iwno było podzielone między braci już w 1379 roku. Do posiadłości Domrata należy więc zaliczyć: Pierzchno, Kromolice oraz Międzychód.
Domarat był rycerzem pasowanym , co mogło nastapić już przed rokiem 1377, jednak bezsprzecznie ten fakt został podkreślony w dokumencie królewskim z 1395 roku.
Ostatni raz Domarat z Iwna odnotowany jest w źródłach pod datą 26.V.1399 roku , a napewno nie żył już 23.I.1400 roku, ponieważ wówczas przed sądem staje wdowa po Domaracie Hanka wraz z nieletnimi dziećmi.

HLIP....HLIP...
Crying or Very sad




W większości skorzystałem z :
A. Szweda, Ród Grzymalitów w Wielkopolsce, Toruń 2001
Kronika Jana z Czarnkowa, pod red. A. Nowakowskiego,


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Łukasz Lewandowski dnia Wto 15:09, 16 Wrz 2008, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Interregnum. Wojna domowa 1382-85 Strona Główna -> Historia konfliktu Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin